ang global warming essay tagalog

• Subscribe Now

[EDITORIAL] Paano sasagipin ang mundo?

Already have Rappler+? Sign in to listen to groundbreaking journalism.

This is AI generated summarization, which may have errors. For context, always refer to the full article.

Madalas tayong nakakapanood ng pelikula tungkol sa doomsday , end of the world . Nakaaaliw, sabay subo ng popcorn. Kathang-isip lang naman ‘yan. 

Pero isang bagay ang hindi kathang-isip: hindi na malayo ang katapusan ng sangkatauhan… kung hindi kikilos ang mga bansa sa buong mundo.

Ito’y dahil sa pag-init ng planeta na tila binubusa sa kalan. ‘Yan ang tinatawag na “global warming.” Inihahambing ‘yan ng mga eksperto sa nasusunog na bahay. 

Ang Southeast Asia (SEA) ang isa sa pinakamalupit na tatamaan. Tataas ang antas ng karagatan, heat waves, tagtuyot at titindi at magiging madalas ang pag-ulan. Maraming mabababang lugar na walang kalaban-laban sa papataas na sea levels. Mabubulabog at guguho ang mga ekonomiyang hindi nakapag-adapt o nakapag-mitigate.

Imagine mo? Hindi ka lang parang na-Yolanda (kung saan 6,300 ang nasawi). Para ka ring itinapon sa disyerto ng Middle East. (Gulp)

Mawawasak ang agrikultura, pangingisda, at livestock tulad ng  mga babuyan at manukan. Sa madaling salita, hatid rin ng global warming ang gutom. 

Hindi ito pelikula, mga pare/mare.  Kaya’t sa susunod na may balita tungkol sa “global warming” at “COP26,” makinig ka – hindi ‘yan bagay na walang kinalaman sa ‘yo. 

Hindi man natin ikamatay ‘yan – ‘yan ang tiyak na magpapahirap at maaaring pumatay sa ating mga anak, apo, at apo sa tuhod.

Ano ba ‘yang COP26?

Kaya’t may mga kumperensiya tulad ng COP26 na layong bawasan ang carbon dioxide at methane, at pigilan ang deforestation. 

Ang mga gas tulad ng carbon dioxide at methane ay nagsisilbing kumot na pumapalibot sa Earth, at nagta-trap ng init, kaya’t nagbabago ang klima. Parang ikaw ‘pag nainitan ka dahil sa kumot. ‘Yan ang nais ng COP26 – bawasan ang nakatalukbong na makapal na kumot. PANOORIN: Climate change according to a kid

Methane ang pangalawang pinakamalaganap na greenhouse gas matapos ang carbon dioxide. Mas mabagsik ito sa pagta-trap ng init, parang nagkumot ka ng nylon at hindi cotton. Pero mas madali rin itong mag-break down sa atmosphere. Kaya’t obvious na strategy ang bawasan ito sa kagyat na panahon.

Kasama ngayon sa Global Methane Pledge ang kalahati sa top 30 methane emitters.

Carbon dioxide mula sa mga sinusunog na coal sa mga planta ang pinakamalaking sanhi ng global warming. Sumumpa ang Indonesia, Poland, Vietnam, at iba pang bansa na i-phase out ang mga coal-fired power plants at tigilan na ang pagtatayo ng mga ito. Ang masakit, wala ang Tsina, India, at Australia sa kasunduan.

Samantala, ang mga gubat – ang lungs o baga ng mundo – ay numinipis na. Ang kagubatan ang sumasala ng carbon dioxide sa ere at ginagawa itong oxygen. 

Nabalitaan mo naman siguro ang pagkasunog ng Amazon rainforest ng Brazil? Nakapanlulumong isipin na ang kagubatang sasagip sana sa atin ay pinababayaang masunog.

May lagpas 100 na global leaders na nangakong tatapusin ang deforestation pagsapit ng 2030, kasama ang Brazil, Indonesia, at Democratic Republic of Congo, na bumubuo ng 85% ng kagubatan ng buong mundo.

Ano ang target?

Sa 2015 Paris Agreement, nangako ang mga bansa na ililimita sa 2°C ang pag-init – ang pre-industrial levels ng mundo – at sabay targetin ang 1.5°C. 

Pero sa  Glasgow COP26 summit, ang paulit-ulit na idinidiin ng mga world leaders na dapat ay mamintina natin ang average global temperature sa 1.5°C .

Alam mo ‘yung lumang style na pagbibilad sa araw ng mga puting damit para lalong pumuti? Halimbawa, kapag hindi nakamit ang 1.5°C at mas uminit pa ang temperatura ng mundo, 80% ng Great Barrier Reef ang makukula (bleaching). Toxic ito sa mga coral. Mamamatay ang walangsingganda at napakahalagang ecosystem, kasama na ang mga creatures ng karagatan tulad ng clownfish.

Halimbawa ang Australia, ang bansang kinaroroonan ng Great Barrier Reef. Tuloy ito sa pag-i-issue ng permit para sa coal-fire powered plants at methane gas deals.

Sa panig ng Pilipinas, nagpadala ito ng 19-man delegation na karamihan ay taga-Department of Finance (DOF). Habang magandang bagay na karamihan ay taga-DOF, wala ni isang taga-Climate Change Commission o CCC. 

Hindi isinama si Jerome Ilagan, ang opisyal ng CCC na laging dumadalo sa COP. Sabi ng dating climate change commissioner na si Yeb Saño, mahalagang may institutional memory ng negosasyon ang CCC. 

Climate injustice

Kahit na anong sidhi sa pagpapatupad ng mga Third World countries sa pangako sa COP26, ang pinakamalaking responsibilidad ay nasa mayayamang bansa dahil sila ang pinakamalaking contributor sa global warming.

Pero sa mahihirap na bansa – ang tinatawag na “Global South”– ang bigwas ng global warming. Ito ang kawalan ng “climate justice.” 

Sana naman tupdin ng lahat ang pagpigil sa global warming – lalo na ang Global North na sa laki at yaman nila’y ‘sing tindi rin sa paggamit ng enerhiya at pagbubuga ng greenhouse gases sa ere. Sana.

Ang mga bansa sa laylayan ang pinakakawawa sa global warming. Parang hopeless ba? Maaasahan ba natin ang katwiran at foresight na manaig, hindi kasuwapangan at panandaliang ginhawa, lalo na sa mayayamang bansa?

Panahon lamang ang makapagsasabi kung may kahihinatnan ang mga kuda sa Glasgow. – Rappler.com

Add a comment

Please abide by Rappler's commenting guidelines .

There are no comments yet. Add your comment to start the conversation.

How does this make you feel?

Related Topics

Recommended stories, {{ item.sitename }}, {{ item.title }}, climate change, energy justice advocates in california and puerto rico claim real power.

Philippines joins biggest case vs climate change, tells court ‘polluters must pay’

DLSU students win P1-million grant for cafeteria food waste to biogas project

Science is boring? Not for this creative team working on disaster resilience

UN sounds ‘Red Alert’ as world smashes heat records in 2023

environmental issues

Explainer: the ‘permits’ debate on chocolate hills controversy.

DENR strips regional offices of power to grant ECC in protected areas

Satellite images show little progress in NGP’s mangrove rehab efforts

Environmentalists oppose construction of capitol building on Cebu mountain

Checking your Rappler+ subscription...

Upgrade to Rappler+ for exclusive content and unlimited access.

Why is it important to subscribe? Learn more

You are subscribed to Rappler+

Renovables Verdes

Paano maiiwasan ang global warming.

Germán Portillo

Walang mga komento

Maraming tao ang nagdududa sa pag-iral nito at tumatangging kumilos para tulungan tayong makahanap ng mga solusyon sa global warming. Gayunpaman, nagbabala ang United Nations Environment Programme (UNEP) na kung patuloy na tumataas ang temperatura sa mundo, magkakaroon ito ng mga mapangwasak na epekto at kahihinatnan para sa buhay sa Earth. Mayroong iba't ibang mga aksyon upang matutunan paano maiwasan ang global warming .

Para sa kadahilanang ito, ilalaan namin ang artikulong ito sa pagsasabi sa iyo kung paano maiwasan ang global warming at kung ano ang dapat mong gawin sa iyong pang-araw-araw na buhay.

Tumataas na temperatura

Ang global warming ay walang iba kundi ang unti-unting pagtaas ng temperatura ng daigdig. Ayon sa pananaliksik ng World Meteorological Organization (WMO), tinatayang tataas ng 4ºC ang global temperature ng Earth sa 2100.

Walang alinlangan na ang pagtaas na ito ay magkakaroon ng maraming kakila-kilabot na kahihinatnan para sa buhay sa Earth. Kung hindi tayo makahanap ng mga epektibong paraan upang labanan ang pagbabago ng klima, nagbabala ang mga eksperto sa mga sumusunod na phenomena:

• Ang ambient temperature peak ay tumataas. Ito ang pinaka-seryosong kahihinatnan at kung saan nakasalalay ang sunud-sunod na mga problema.
• Tumataas ang temperatura ng glacier . Sa Arctic, 5 bagong isla ang lumitaw at tumaas ang lebel ng dagat dahil sa pagtunaw ng yelo.
• mga kaganapan sa matinding panahon . Pinapataas nito ang pagsingaw ng tubig, na nagpapataas ng tindi ng mga bagyo at bagyo.
• Nanganganib ang mga ekosistema. Mahigit sa 80% ng lupaing walang yelo sa mundo ang nasa panganib ng malalim na pagbabago sa ecosystem sa mga darating na taon, gaya ng isiniwalat ng maraming pag-aaral, kabilang ang Potsdam Climate Impact Research Institute sa Germany. Mga parang ng mga puno, mga punong tumutubo sa nagyeyelong arctic tundra, at maging ang pagkalipol ng ilan sa mga tropikal na kagubatan sa mundo.
• Ang kalusugan ng tao ay nasa panganib . Ang mga salit-salit na baha at tagtuyot ay sumisira sa mga pananim, na mahalaga para mabuhay.

Dahil sa kabigatan ng kaso, at upang maiwasan ang mga bagay na mawalan ng kontrol, nagpulong ang siyentipikong komunidad sa COP25 (United Nations Conference on Climate Change) sa Madrid noong Disyembre 2019 upang itaas ang kamalayan tungkol sa kasalukuyang emergency sa klima at mag-ulat kung paano maiwasan pag-iinit ng mundo. .

Ang pangkalahatang layunin ay bawasan ang pagtaas ng temperatura sa mga antas bago ang industriya, 2ºC sa ibaba ng kasalukuyang mga sukat dahil sa tumaas na greenhouse effect. Samakatuwid, ang pagbabawas ng mga greenhouse gas emissions mula sa mga pabrika, sasakyan o komersyal na aktibidad ay isang pangunahing priyoridad sa bagong siglo.

Kung hindi, tinantiya iyon ng United Nations sa 2040s maabot ng sangkatauhan ang pinakamataas na limitasyon nito sa mga tuntunin ng polusyon sa kapaligiran, at ang epekto nito sa planeta ay magiging mapangwasak, kahit na hindi na maibabalik.

Mga solusyon upang matutunan kung paano maiwasan ang global warming

Ang karamihan sa mga pamahalaan at korporasyon sa mundo ay umaako sa responsibilidad sa pagprotekta sa ating mga species at pagsusuri kung paano harapin ang pagbabago ng klima sa pamamagitan ng kanilang mga aksyon. Ang pagkontrol sa mga emisyon ng carbon ay mahalaga upang labanan ang pagbabago ng klima, na lumalason sa planeta at isa sa mga pangunahing sanhi ng global warming.

Gayunpaman, ang laban na ito ay bumagsak sa bawat isa sa atin. Karamihan sa susi sa pag-iwas sa global warming ay nakasalalay sa ating mga saloobin at pagkilos. Malinaw na kumokonsumo tayo ng mas maraming enerhiya kaysa sa kailangan natin, kaya kailangan na ngayong gumawa ng mga hakbang huwag mag-aksaya ng mga mapagkukunan at bawasan ang mga emisyon . Susunod, nag-aalok kami sa iyo ng isang serye ng mga rekomendasyon.

Ang pagsasagawa ng mga simple, pang-araw-araw na gawain na bahagi ng ating natural na pag-uugali ay sapat na upang makamit ang isang makabuluhang pagbabago na, sa katamtamang termino, ay magdadala ng mahahalagang benepisyo sa ating sama-samang kalusugan.

• Gumamit ng mas kaunting sasakyan at mas maraming pampublikong sasakyan . Kung pinapayagan ito ng lupain sa iyong lugar, gamitin ang bisikleta upang bawasan ang mga emisyon ng CO2.
• Gumamit ng mga kagamitang mababa ang pagkonsumo. I-off ito kapag hindi ginagamit at ayusin ang thermostat sa heating o cooling equipment.
• Kumain ng lokal na pagkain. Sa ganitong paraan maiiwasan mo ang mga pagpapadala ng emisyon.
• Magtipid ng tubig. Panatilihin ang normal na operasyon ng system sa pamamagitan ng pag-off ng gripo kapag hindi ginagamit.
• Gumamit ng mga produktong nabubulok. Samakatuwid, maiiwasan mo ang kontaminasyon ng mga plastik, pestisidyo o mga ahente sa paglilinis na nakakapinsala sa kapaligiran.
• Kumonekta sa mga kapitbahay upang magbahagi ng mga alternatibo. Ang mga grupong ito ay mahalaga sa paghingi ng mga napapanatiling hakbang mula sa mga awtoridad.

Isa sa mga hakbang na pinag-aaralan pa ay ang pagkuha ng carbon dioxide mula sa atmospera at iimbak ito sa ilalim ng lupa, gayundin ang paglikha ng mga artipisyal na ulap na sumasalamin sa bahagi ng sikat ng araw, na tinitiyak na ang temperatura ay hindi tumataas nang labis.

Pangkapaligiran at pang-ekonomiyang aspeto

Upang labanan ang global warming, hindi sapat na bawasan ang mga emisyon mula sa industriya, mga sasakyan o mga planta ng kuryente. Bilang karagdagan, ang mundo ay dapat na magdiyeta: kumain ng mas kaunting karne, mag-aksaya ng mas kaunting pagkain at mangako sa napapanatiling pamamahala ng lupa. Ang ilang mga katotohanan na nagpapaliwanag sa mga recipe na ito:

• Agrikultura, kagubatan at iba pang aktibidad na may kaugnayan sa paggamit ng lupa nakabuo na sila ng 23% ng mga greenhouse gas emissions.
• Nagsasayang tayo ng 25% hanggang 30% ng pagkaing ginagawa natin.
• Kung hindi ito titigil, ang deforestation ay maglalabas ng higit sa 50 bilyong tonelada ng carbon sa atmospera sa loob ng 30 hanggang 50 taon.

Ang paggamit ng enerhiya sa konstruksiyon at mga gusali ay responsable para sa 39% ng mga pandaigdigang paglabas ng carbon dioxide. Ang paglipat mula sa kanayunan patungo sa mga lunsod na lugar ay magpapatuloy, at inaasahang magpapatuloy Humigit-kumulang 230 bilyong metro kuwadrado ng bagong imprastraktura ang itatayo sa susunod na 000 taon. Kailangan nating samantalahin ang bawat pagkakataon para mabawasan ang polusyon sa lugar na ito. Paano natin ito magagawa? Rehabilitasyon ng mga kasalukuyang gusali, pagtataas ng mga pamantayan ng kalidad ng mga bagong gusali o paghahanap ng mga napapanatiling solusyon para sa air conditioning at pamamahala ng basura sa bahay, atbp.

Ang nababagong enerhiya ay isang libre, walang polusyon at hindi mauubos na mapagkukunan na ibinibigay ng kalikasan. Samakatuwid, ang pamumuhunan sa renewable energies ay pamumuhunan sa isang napapanatiling hinaharap. Sa ganitong kahulugan, tila ginagawa namin ang aming takdang-aralin: mula 2009 hanggang 2019, ang kapasidad ng nababagong enerhiya sa mundo ay apat na beses na nadagdagan.

Umaasa ako na sa impormasyong ito ay maaari kang matuto nang higit pa tungkol sa kung paano maiwasan ang global warming.

Buong landas sa artikulo: Renovables Verdes » Kapaligiran » Paano maiiwasan ang global warming

Maging una sa komento

Iwanan ang iyong puna Ikansela ang tugon

Ang iyong email address ay hindi nai-publish. Mga kinakailangang patlang ay minarkahan ng *

electronic mail *

Tinatanggap ko ang mga term sa privacy *

• Responsable para sa data: Miguel Ángel Gatón
• Layunin ng data: Kontrolin ang SPAM, pamamahala ng komento.
• Legitimation: Ang iyong pahintulot
• Komunikasyon ng data: Ang data ay hindi maiparating sa mga third party maliban sa ligal na obligasyon.
• Imbakan ng data: Ang database na naka-host ng Occentus Networks (EU)
• Mga Karapatan: Sa anumang oras maaari mong limitahan, mabawi at tanggalin ang iyong impormasyon.